4 ay önce satın aldığım ve severek kullandığım Tvs Jupiter 110 scoterim 3 bin km ulaştı. Kendi işini mümkünse kendi yapmayı seven biri olarak jupiter tam dişime göre.
Aldıktan sonra bir daha hiç servise gitmedim. Bu Scooter son derece basit mekaniğe sahip. Sökmesi ve takması nispeten kolay. Pcx 125 macerasından sonra bana kolay geliyor. Tvs markası bu model için 2500-3000 km aralığında yağ değişimi öneriyor. İlk Bakımı 500 km de yaptım. İkinci bakım ise 3000 km ye ulaşınca yapıyorum. Bu bakımda yağ dışında varyatör- debriyaj bakımı, fren balataları bakımı da yaparak işi detaylandırmak istiyorum.
Vakit bulunca malzemeleri dizip bakım işine başladım.
MOTOR YAĞI:
İşe eski yağı boşaltmakla başlıyorum. Yağ tapası 16 mm anahtar ile açılıyor. Ben 16mm yıldız anahtar kullanıyorum. Tapa sola doğru açılıyor. Tapayı açıp yağı boşaltıyorum. ilk izlenimlerime göre çıkan yağ gayet iyi görünüyor. Yağın iyice süzülmesini beklerken yağ süzgecini ve tapayı iyice temizleyip kuruluyorum. Yerine takarken dikkatli olmak gerekiyor. Normalde en sağlıklı olanı tork anahtarı kullanmak bende böyle bir alet mevcut değil. Hassas vida ve somunları sökmeden önce asetatlı kalemle bir referans çizgisi çizerim. tekrar sıktığımda bu çizgiyi dikkate alırım. Yağ olarak bu sefer motul 5100 10w40 kullanıyorum (uygun viskozite ve kılavuzda belirtilen şartları sağladıktan sonra markanın pek önemi yok). Jüpiter'in yağ kapasitesi 750ml. Bir huni yardımıyla uygun miktarda yağ koyup kapağı kapatıyorum. motoru bir kaç dakika çalıştırıp bir kaç dakika beklettikten sonra yağ seviyesini kontrol ediyorum. İşlem tamam.
ŞANZIMAN YAĞI DEĞİŞİMİ:
Kullanım kılavuzunda ilk 500 ve 3000 kilometrelerde ve daha sonra her 6000 kilometrede yağ değişimi öneriyor. Şanzıman kısmında alt tarafta boşaltım üst tarafta dolum tapası var. buradaki vidalar için 12mm lokma kullanıyorum. Rahat çalışabilmek için fren telinin bu kısmını söküyorum. Ayrıca yalama yapmamak için kalemle referans çizgisi çizmeyi ihmal etmiyorum. İçinden çıkan yağda 2500 km kullanımdan sonra herhangi bir bozulma yok. Şanzıman yağı için 5000-6000 km aralığında değişim isabetli olacaktır. Şanzıman yağ kapasitesi 120ml ama dolum sırasında en fazla 100mm alıyor. (sistemde bir miktar yağ kalıyor) Şanzıman yağı olarak SAE80w90 dişli yağı kullanıyorum. Eczaneden aldığım 50ml enjektörle yağı dolduruyorum. Dolum noktasından yağ akmaya başlayınca tıpayı kapatıyorum. Normalde tapa pullarını değiştirmek gerekiyor ama bakır pul elimde olmadığı için bu sefer eski pulları kullanıyorum.
VARYATÖR-DEBRİYAJ BAKIMI:
Scooterler de tabiri caiz ise zurnanın zırt dediği yer varyatör sistemidir. Düzgün çalışıyorsa tadından yenmez. 3000 kilometre boyunca hiç şikayetim olmadı. Normalde bu kilometrelerde kavramada titreşim beklerdim doğrusu Jupiter beni çok şaşırttı.
Varyatör kapak vidalarını 8mm lokma ile söküyorum. bazı vidalar uzun bunları nereden söktüğüme dikkat ederek ayırıyorum. Kapağı çıkarınca içerisi beklediğimden daha temiz görünüyordu. Ön varyatör 30mm lokma ile ters yöne(sağa doğru) sökülüyor. Ön varyatör tası üzerinde sabitleme noktaları olmadığı için yaklaşım 7-8 cm uzunluğunda metal bir boru ile orta sehpa pimi ile dişli arasına sabitleyip söküyorum. Debriyaj tası 17mm lokma ile saat yönünün tersine sökülüyor. Debriyaj tasını sabitlemek için daha önce yaptığım metal tutucuyu kullanıyorum. Debriyaj ile tüm sistemi sökmüş oldum ve ilk fark ettiğim kayış ters takılmış. kayış üzerinde bulunan oklar dönüş yönüne bakması gerekiyor.
Debriyaj balatalarını sökmek için balata üzerindeki ince büyük somunun sökülmesi gerekiyor. Bunun için 38mm lokma kullanıyorum. Lokma iç kısmının tasarımı somuna düzgün oturmadığı için sökerken biraz zorlandım. (asıl zoru takmasıydı)
Tüm debriyaj ve varyör parçalarını ayırıp iyice temizledim. Ben balata spreyi kullandım. Ama benzin yada gaz yağıda kullanılabilir.
Debriyaj tasını ve balataları zımparalayıp temizledim. Yaptığım kontrollerde balata, kayış ve bagaların iyi durumda olduğunu gördüm. Temizlikten sonra ön varyatör burcu, debriyaj kol bağlantıları, debriyaj balata burcu ve debriyaj rulmanlarını ısıya dayanıklı gres ile yağladım. Burada yağlama yaparken aşırı yapılmamalı. bir film tabakası gibi düşünülmelidir. Azı karar çoğu zarar. Servislerde varyatör temizliği yapılırken genellikle debriyaj kolları sökülüp yağlanmaz. Uzun süre balata kolları bağlantıları yağlanmaz ise zamanlar sıkışır ve düzgün hareket etmez. Tecrübelerime göre 6-8 bin km aralığında temizlik yapılması gerekmektedir. debriyaj tası ve baga temizliği ayrıca debriyaj rulman ve varyatör burcu yağlanması için 3-5 bin km aralığında yapılması sağlıklı olacaktır. (marka ve modele göre bu aralıklar değişkenlik gösterecektir)
Temizlik ve yağlama sonrası sistemi toplarken debriyaj burç somunu takarken çok zorlandım. Tam uymayan 38mm lokma ile takmaya çalışırken dişler bir miktar zarar gördü. Aslında somunu bir tornavida yada keski yardımı ile hafifçe vurarak takabilirdim. Ama işi mükemmel yapalım diye tam uymayan gereksiz lokma ile uğraştım. Allahtan cok zarar vermeden tornavida ile hafice vurarak yerine taktım. Mükemmel olan bazen iyin düşmanıdır. İyi ve işe yarayan yöntem varsa abartmanın gereksiz olduğunu anlamış oldum.
Debriyaj kapağında ayak marşı dişlisini de yağladım. Tüm sistemi yerine takıp kapağı kapattım. İşlem bitmiş oldu.
Jubiter'in ön arka frenleri kampana. Disk olmasını tercih ederdim. Kampanalarda hareketli noktaların yağlanması ve balataların temizliği sistemin verimliliği artıyor. Ön ve arka tekerleri sökerek başlıyorum. Malsef daha önce serviste lastik değişimi sırasında havalı makine ile çok sıktıkları için sökerken cok zorlandım. Jupiter de arka teker egzozu sökmeden çıkarabilmek çok mantıklı bir mühendislik olmuş.
Fren balata burçlarını söküp temizleyip yağladım. Balata ve balataların temas ettiği jant yüzeyini zımparalayıp temizledim. Ön teker kampanasına bağlı kilometre dişlisini yağlayıp balataları yerine taktım. Ön arka tekerlekleri yerine taktıktan sonra fren tellerini yerine takarak ayarladım. Bir iki gün içinde bir kaç kez ayarlar yaptıktan sonra sistem en iyi halini aldı. 3000 km detaylı bakımı böylelikle bitirmiş oldum.
2 yorum:
Emeğinize sağlık, güzel bir çalışma olmuş. 38 lik lokma anahtarın uç kısmı tornalanıp iç havşası silinirse sorun ortadan kalkabilir belki. "Her şeyin üstümüze üstümüze geldiği bu zamanlarda iyi geldi." kısmına kesinlikle katılıyorum, bilgisiz servislere hak etmedikleri paraları ödemek insanı üzüyor. Teşekkürler :)
Çok teşekkür ederim. 38mm lokma için bir modifikasyon düşünebilirim.
Yorum Gönder